Dịch cúm tại Nhật Bản hay còn gọi là cúm mùa Nhật Bản, là một bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính do virus cúm gây ra. Loại virus này đã lan rộng ra nhiều quốc gia trên thế giới, không riêng gì Nhật Bản. Cách gọi tên cúm theo quốc gia như “cúm Nhật Bản”, “cúm Tây Ban Nha” thường mang tính phổ biến trong cách nói đời thường, khiến nhiều người nhầm lẫn hoặc chủ quan về mức độ nguy hiểm của nó nhưng xét từ khía cạnh khoa học và y tế, cúm không có “quốc tịch” hay một nguồn gốc cụ thể theo quốc gia, mà nó là kết quả của sự lưu hành và biến đổi các loại virus cúm ở các khu vực khác nhau trên thế giới.
Theo dữ liệu công bố ngày 31-1-2025 của Viện Truyền nhiễm quốc gia Nhật Bản (từ ngày 2-9-2024 đến 26-1-2025) tại Nhật Bản ghi nhận khoảng 9,5 triệu trường hợp mắc cúm mùa; trong đó, tuần cuối cùng của năm 2024 đã ghi nhận hơn 317 nghìn trường hợp. Đợt bùng phát dịch cúm mùa tại Nhật Bản hiện nay chủ yếu do cúm A gây ra, nhưng vẫn còn nguy cơ bùng phát dịch do cúm B.
Nguồn gốc và lịch sử bùng phát của dịch cúm tại Nhật Bản
Virus cúm là tác nhân gây ra dịch cúm tại Nhật Bản, được phân lập lần đầu tiên vào năm 1940. Tuy nhiên, phải đến những năm gần đây, dịch cúm mùa mới thực sự gây chú ý bởi sự gia tăng các ca bệnh và những biến chứng nghiêm trọng. Nguồn gốc chính xác của các đợt bùng phát dịch cúm vẫn đang được các nhà khoa học nghiên cứu và tìm hiểu.
Triệu chứng điển hình của dịch cúm tại Nhật Bản
Các triệu chứng của cúm mùa Nhật Bản thường xuất hiện sau 1-3 ngày ủ bệnh. Chúng khá giống với các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp khác, nhưng cũng có những đặc điểm riêng:
- Sốt cao: Thường trên 38 độ C, có thể kéo dài vài ngày.
- Đau họng: Cảm giác đau rát khi nuốt.
- Ho: Ho khan hoặc ho có đờm, có thể kéo dài.
- Sổ mũi, nghẹt mũi: Chảy nước mũi, khó thở.
- Đau đầu, đau cơ: Cảm giác mệt mỏi, đau nhức khắp người.
- Buồn nôn, nôn mửa: Đặc biệt thường gặp ở trẻ em.
- Tiêu chảy: Một số trường hợp có thể bị tiêu chảy.
Lưu ý: Các triệu chứng có thể khác nhau tùy thuộc vào từng người và mức độ nghiêm trọng của bệnh. Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào nghi ngờ cúm mùa Nhật Bản, hãy đến bác sĩ để được thăm khám và chẩn đoán chính xác.
Mức độ nguy hiểm của dịch cúm tại Nhật Bản
Dịch cúm mùa tại Nhật Bản tiềm ẩn nhiều nguy cơ, đặc biệt là đối với một số đối tượng nhất định.
Tỷ lệ lây nhiễm và tốc độ lây lan
Cúm mùa Nhật Bản có khả năng lây nhiễm và gây tử vong, thông qua các giọt bắn khi người bệnh ho, hắt hơi hoặc nói chuyện. Tốc độ lây lan của dịch bệnh cũng rất nhanh chóng, đặc biệt là trong môi trường đông người như trường học, công sở.
Biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra
Cúm mùa Nhật Bản, nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách, có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm:
- Biến chứng hô hấp: Viêm phổi, suy hô hấp, viêm phế quản.
- Biến chứng thần kinh: Viêm não, viêm màng não, co giật.
- Biến chứng tim mạch: Viêm cơ tim, suy tim.
- Các biến chứng khác: Suy thận, nhiễm trùng huyết, hội chứng Reye (đặc biệt nguy hiểm ở trẻ em khi dùng aspirin).
Đối tượng dễ bị tổn thương bởi dịch cúm tại Nhật Bản
Một số đối tượng có nguy cơ cao bị biến chứng khi mắc cúm mùa Nhật Bản, bao gồm:
- Trẻ em và trẻ sơ sinh: Hệ miễn dịch còn yếu, dễ bị tổn thương.
- Người cao tuổi: Sức đề kháng kém, dễ mắc các bệnh nền.
- Người có hệ miễn dịch kém: Người mắc bệnh mãn tính (tim mạch, tiểu đường, hen suyễn…), HIV/AIDS, đang điều trị hóa trị, xạ trị.
- Phụ nữ mang thai: Sức đề kháng giảm sút, ảnh hưởng đến cả mẹ và thai nhi.
Việc hiểu rõ về mức độ nguy hiểm và các đối tượng dễ bị tổn thương bởi dịch cúm tại Nhật Bản là vô cùng quan trọng để có các biện pháp phòng tránh và điều trị hiệu quả. Ở phần tiếp theo, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về cách phòng tránh và điều trị căn bệnh này nhé.
Cách phòng tránh cúm mùa tại Nhật Bản hiệu quả
Phòng bệnh luôn tốt hơn chữa bệnh. Hiểu rõ cách phòng tránh dịch cúm tại Nhật Bản sẽ giúp bạn chủ động bảo vệ sức khỏe của mình và những người xung quanh.
Tiêm phòng vắc-xin cúm
Vắc-xin cúm là biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất. Vắc-xin giúp cơ thể tạo ra kháng thể chống lại virus cúm, giảm nguy cơ mắc bệnh và các biến chứng nghiêm trọng. Hãy tiêm phòng vắc-xin cúm đầy đủ và đúng lịch hẹn, đặc biệt là đối với các đối tượng có nguy cơ cao.
Vệ sinh cá nhân và môi trường
- Rửa tay thường xuyên: Sử dụng xà phòng và nước sạch hoặc dung dịch sát khuẩn tay nhanh để rửa tay thường xuyên, đặc biệt là sau khi tiếp xúc với các bề mặt công cộng, trước khi ăn uống và sau khi đi vệ sinh.
- Đeo khẩu trang: Đeo khẩu trang y tế khi đến những nơi đông người, đặc biệt là trong mùa dịch.
- Che miệng và mũi: Khi ho hoặc hắt hơi, hãy dùng khăn giấy hoặc khuỷu tay để che miệng và mũi, sau đó vứt khăn giấy vào thùng rác và rửa tay sạch sẽ.
- Vệ sinh môi trường: Giữ nhà cửa và nơi làm việc sạch sẽ, thông thoáng. Thường xuyên lau chùi các bề mặt tiếp xúc bằng dung dịch khử khuẩn.
Hạn chế tiếp xúc với người bệnh
Tránh tiếp xúc gần với những người có triệu chứng cúm. Giữ khoảng cách ít nhất 1 mét với người bệnh. Nếu bạn đang bị bệnh, hãy ở nhà và hạn chế tiếp xúc với người khác để tránh lây lan.
Tăng cường sức đề kháng
- Chế độ ăn uống lành mạnh: Ăn nhiều rau xanh, trái cây, bổ sung đầy đủ vitamin và khoáng chất.
- Tập thể dục thường xuyên: Vận động thể chất giúp tăng cường hệ miễn dịch.
- Ngủ đủ giấc: Giấc ngủ đủ và sâu giấc rất quan trọng cho sức khỏe.
- Uống đủ nước: Giữ cơ thể đủ nước giúp tăng cường chức năng miễn dịch.
Phương pháp điều trị cúm mùa Nhật Bản
Việc điều trị cúm mùa Nhật Bản phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh.
Điều trị tại nhà
- Nghỉ ngơi đầy đủ: Đảm bảo ngủ đủ giấc để cơ thể phục hồi.
- Uống nhiều nước: Bù nước đầy đủ để tránh mất nước do sốt và tiêu chảy.
- Hạ sốt: Sử dụng thuốc hạ sốt không kê đơn như Paracetamol nếu cần thiết (tham khảo ý kiến bác sĩ về liều lượng).
- Súc họng: Súc họng bằng nước muối ấm để giảm đau họng.
Điều trị tại bệnh viện
Trong trường hợp bệnh diễn tiến nặng, có biến chứng, hoặc bệnh nhân thuộc nhóm nguy cơ cao, cần nhập viện để được điều trị chuyên khoa.
Thuốc kháng virus
Thuốc kháng virus như Oseltamivir (Tamiflu) hoặc Zanamivir (Relenza) có thể giúp giảm mức độ nghiêm trọng của bệnh và rút ngắn thời gian phục hồi nếu được sử dụng sớm. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc kháng virus phải được chỉ định và theo dõi bởi bác sĩ. Thuốc không nên tự trữ và sử dụng ở nhà, thuốc chỉ có hiệu quả khi sử dụng đúng thời điểm và đúng chỉ định với tình trạng lâm sàng được bác sĩ xem xét kỹ.
Những điều cần biết về dịch cúm tại Nhật Bản
Thời gian ủ bệnh của cúm mùa Nhật Bản là khoảng 1-3 ngày. Người bệnh có thể lây lan virus cho người khác từ 1 ngày trước khi xuất hiện triệu chứng đến 5-7 ngày sau khi khỏi bệnh.
Khi có dịch cúm, việc cách ly người bệnh và thực hiện các biện pháp phòng ngừa là rất quan trọng để hạn chế sự lây lan trong cộng đồng.
Việc tìm hiểu thông tin về các đợt dịch cúm tại Nhật Bản trước đây giúp chúng ta có cái nhìn tổng quan về tình hình dịch bệnh và rút ra các bài học kinh nghiệm. Bạn có thể tìm kiếm thông tin này trên các trang web uy tín của Bộ Y tế, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và các cơ quan y tế khác.
Kết luận
Dịch cúm tại Nhật Bản tuy không phải là một bệnh quá nguy hiểm nếu được phát hiện và điều trị kịp thời, nhưng chúng ta không nên chủ quan. Việc trang bị cho mình những kiến thức về bệnh, cách phòng tránh và điều trị là vô cùng quan trọng để bảo vệ sức khỏe bản thân và cộng đồng. Hãy luôn chủ động, tích cực trong việc phòng bệnh để có một sức khỏe tốt và một cuộc sống an lành.
Hỏi đáp về dịch cúm tại Nhật Bản (FAQs)
- Dịch cúm tại Nhật Bản có chữa khỏi được không?
Cúm mùa Nhật Bản có thể chữa khỏi nếu được phát hiện và điều trị kịp thời. Tuy nhiên, việc điều trị cần tuân theo hướng dẫn của bác sĩ. - Vắc-xin cúm có tác dụng phụ không?
Vắc-xin cúm thường an toàn. Một số người có thể gặp các tác dụng phụ nhẹ như đau tại chỗ tiêm, sốt nhẹ hoặc đau cơ, nhưng các triệu chứng này thường tự khỏi sau vài ngày. - Làm thế nào để phân biệt cúm mùa Nhật Bản với cảm lạnh thông thường?
Cúm mùa Nhật Bản thường có các triệu chứng sốt cao, đau họng, ho, sổ mũi, đau đầu, đau cơ, và có thể kèm theo buồn nôn, nôn mửa, tiêu chảy. Cảm lạnh thông thường thường có các triệu chứng nhẹ hơn và ít khi gây ra các biến chứng nghiêm trọng. Tuy nhiên, để chẩn đoán chính xác, bạn nên đến bác sĩ để được thăm khám.
Nguồn tham khảo:
Bộ Y tế thông tin về đợt bùng phát dịch cúm mùa tại Nhật Bản
Health ministry urges caution as flu cases rise nationwide – The Japan Times
